Stanowisko Forum Związków Zawodowych w sprawie ustaw związkowych, o Komisji Trójstronej oraz Kodeksu pracy
Przedmiotem posiedzenia zespołów problemowych Komisji Trójstronnej ds. dialogu społecznego oraz prawa pracy i układów zbiorowych w dniu 14 lipca 2011 r. były m.in. ustawy o: związkach zawodowych, o Komisji Trójstronnej i WKDS oraz Kodeks pracy.
Forum Związków Zawodowych przedstawiło w tym zakresie swoje propozycje zmian. Są one następujące:
1. Ustawa o związkach zawodowych:
- beneficjentami zakładowych układów zbiorowych pracy mogą być jedynie członkowie tych organizacji związkowych, które podpisały dany układ zbiorowy pracy,
- konfederacje związków zawodowych nie powinny mieć prawa do zakładania odrębnych organizacji związkowych w zakładach pracy,
- pracownik – członek związku zawodowego powinien mieć możliwość dokonywania odpisu składki związkowego od podatku dochodowego (do wysokości 1 proc. wynagrodzenia),
- w art. 2 ustawy określenia mówiące o prawie „pracowników” powinny zostać zastąpione sformułowaniami mówiącymi o prawie „zatrudnionych”.
2. Ustawa o Komisji Trójstronnej i wojewódzkich komisjach dialogu społecznego:
- W zakładach zatrudniających mniej niż 50 osób, a więcej niż 10 osób, przedstawiciela związku do negocjowania porozumienia płacowego dla danej firmy powinna wyznaczać wojewódzka komisja dialogu społecznego.
3. Kodeks pracy:
- Ustalenie nowego sposobu określania reprezentatywności organizacji zakładowej, o której mowa w art. 241.25a par. 3 Kodeksu pracy.
Przepis ten mógłby brzmieć:
„Przy ustalaniu liczby pracowników zrzeszonych w zakładowej organizacji związkowej, o której mowy w par. 1 i 2 uwzględnia się wszystkich pracowników należących do tej organizacji. Jeżeli pracownik należy do kilku zakładowych organizacji związkowych, uwzględniony może być tylko jako członek jednej, wskazanej przez niego, organizacji związkowej”.
- Zwiększenie wskaźnika reprezentatywności dla organizacji niezrzeszonych w centralach związkowych (30 proc. uzwiązkowienia)
- przyjęcie, że tylko związki zawodowe zrzeszone w reprezentatywnych centralach wchodzących w skład Komisji Trójstronnej mają prawo prowadzenia w zakładzie pracy negocjacji z pracodawcą
- wprowadzenie zasady, że układy zbiorowe pracy mogą być powinny być zawierane obligatoryjnie w zakładach zatrudniających powyżej 50 osób,
- wprowadzenie obowiązku wnoszenia opłat za zawarcie przez związki układu zbiorowego pracy przez pracowników, którzy z układu korzystają, a do związku nie należą i nie opłacają na jego rzecz składek.
Jednocześnie FZZ opowiada się przeciwko propozycjom pracodawców, którzy proponują:
- uregulowanie formy reprezentacji interesów pracowniczych w małych firmach i chcieliby, by rolę taką pełnił powoływany w zakładach, zatrudniających do 50 pracowników, mąż zaufania jako reprezentant załogi,
- zmianę formuły reprezentacji interesów pracowniczych w przedsiębiorstwach, w których działa więcej niż jedna organizacja związkowa i chcą, by zasadą był obowiązek wyłonienia wspólnej reprezentacji lub uzgodnienia jednolitego stanowiska we wszystkich sporach związanych ze zbiorowymi interesami pracowników,
- rozstrzygnięcia i uregulowania zasady konsultacji regulaminu wynagrodzeń po wypowiedzeniu układu zbiorowego pracy tak, by możliwe było wydanie regulaminu nawet mimo sprzeciwu organizacji związkowej.